Samenvatting

In 2020 stelde Fietsberaad zijn nieuwe advies rond speedpedelecs voor. De aanbevelingen in het advies moeten leiden tot een duidelijkere en eenvoudigere situatie op de weg, met een positieve impact op het fietsverkeer én de verkeersveiligheid. De stad Gent ontwikkelde een visie op de speedpedelec die hen beschouwt als fietsen: een actieve mobiliteitsvorm die de stad wil stimuleren door hen zoveel mogelijk gebruik te laten maken van de fietsinfrastructuur. Het afwegingskader voetgangers en rijwielen wordt gebruikt voor 5 verschillende types infrastructuur: het stadsregionaal fietsnetwerk, parken, kunstwerken, doorsteken of steegjes en jaagpaden.

Projectomschrijving

Het stijgende aantal speedpedelecs zette de stad Gent aan om een visie op speedpedelecs te ontwikkelen. Daarbij kijkt de stad naar speedpedelecs als een actieve vorm van mobiliteit die geen negatieve impact heeft op de leefkwaliteit (geen emissies of geluidsoverlast). Bovendien is de speedpedelec een uitstekend alternatief voor autoverplaatsingen tot 25 km. Uit onderzoek blijkt dat 57% van de pendelaars met de auto naar Gent komen. Als (een deel van) die groep met de speedpedelec zou komen, kan dat emissies, files en parkeerdruk sterk verminderen. Allemaal positieve effecten die de stad ertoe aanzetten om in te zetten op de speedpedelec.  

De stad kiest er bewust voor om bromfietsen klasse B niet gelijk te stellen met speedpedelecs. Klasse A bromfietsen stelt de stad wel gelijk met speedpedelecs en fietsers omwille van het kleine snelheidsverschil en omdat ze vaak gebruikt worden door minder mobiele personen of mensen met een beperking.  

Infrastructuur en signalisatie

De beperkte ruimte in de stad vraagt echter ook om duidelijke visie qua inrichting van het openbaar domein. Zowel wat betreft bestaande wegen als nieuwe infrastructuur. De stad heeft sinds 2018 een stadsregionaal Fietsnetwerk dat de wijken met de binnenstad verbindt via de belangrijkste fietsroutes. Ook de fietssnelwegen maken er deel van uit. Op deze routes zet de stad prioritair in op fietsstraten, fietssuggestiestroken, bruggen, brede fietspaden en voldoende stallingen. 

Op het vlak van signalisatie volgt de stad grotendeels het advies van Fietsberaad Vlaanderen. Dat betekent dat de speedpedelec wordt toegelaten overal waar ook fietsers zijn toegelaten. De ‘P’ wordt toegevoegd op signalisatieborden voor bijzonder eenrichtingsverkeer. Voor infrastructuur met hoge intensiteit aan voetgangers en fietsers heeft de Stad Gent een afwegingskader om dit zo conflictvrij mogelijk toe te passen. 

Afwegingskader voetgangers en rijwielen

• Stadsregionaal fietsnetwerk: fietser staat centraal (bord D7 +P | Bromfiets B verboden), aangepaste signalisatie voor gevoelige segmenten: kruising van routes met parken, speeltuinen …
• Parken: Fietsen verboden bij politiereglement m.u.v. het stadsregionaal fietsnetwerk. Dan worden bij voorkeur gescheiden paden gemaakt zodat het pad enkel door rijwielen gebruikt kan worden maar dit is o.w.v. extra ontharding niet eenvoudig. Als de paden niet gescheiden kunnen worden, wordt elke weggebruiker evenwaardig gemaakt met de F99 mét P. Bromfiets klasse A moet dan wel een omweg maken.
• Kunstwerken (vb. fietsbrug): bij voorkeur gescheiden en anders gemengde paden met een evenwaardige rol voor elk type gebruiker. Dat kan door bv. bij een onderdoorgang voor fietsers een gelijkvloerse kruising voor voetgangers te voorzien. Op fietssnelwegen en voetgangerswegen kan de nadruk bijgevolg gelegd worden op de voetganger óf de fietser. Dan wordt er gebruik gemaakt van een D7 met M7 op de fietssnelweg.
• Doorsteken of steegjes: bij voorkeur zonder signalisatie in het kader van minderbordenbeleid, elke weggebruiker is er gelijkwaardig en hoffelijkheid is belangrijk . Elke doorsteek wordt apart bekeken op basis van intensiteit, breedte, mogelijke conflicten …
  Ook de doorsteken zijn, net als parken, zeer dossierafhankelijk. Ook met dit kader kan het soms nog lang duren vooraleer een knoop doorgehakt wordt omdat er verschillende stadsdiensten of weggebruikers bij betrokken zijn.
• Jaagpaden: worden beheerd door DVW. Enkel op fietssnelwegen zijn de P in Gent toegelaten. Gent ijvert ervoor om speedpedelecs op alle jaagpaden toe te laten (is nu nog niet het geval).

Testkaravaan

De Mobicoach van Stad Gent ondersteunt bedrijven bij het verduurzamen van hun verplaatsingen en geeft tips voor de uitbouw van faciliteiten (zoals fietsparkeerrichtlijnen). De Testkaravaan is opgezet door Spits, een groep van mobiliteitsexperten die het intern mobiliteitsbeleid van bedrijven mee uitbouwt, het is een initiatief van Stad Gent en is op dit moment vooral in de zuidelijke rand van Gent actief. Bedrijven en werknemers kunnen via De Testkaravaan gratis duurzame vervoersmiddelen (bv. speedpedelecs, elektrische fietsen,…)  testen voor woon-werkverkeer. De resultaten zijn zeer positief: na de proefperiode stapt 66% van de deelnemers over naar een duurzamer vervoermiddel en 40% laat zijn auto regelmatig aan de kant staan.

Contact

Valerie Seys

• Fietsconsulent & Verkeerstechnisch advies – Team Fiets
• IVA Mobiliteitsbedrijf – Afd. Publieke Ruimte – Stad Gent
• Valerie.seys@gent.be

Tip

Herbekijk het webinar speedpedelec.