Terdeltwijk in Schaarbeek
De Terdeltwijk in de Brusselse gemeente Schaarbeek dateert van 1926 en is een typische residentiële tuinwijk. De wijk is gebouwd rond een centraal ovaalvormig ontmoetingsplein. De straten die naar het plein leiden zijn gebogen en smal, met éénrichtingsverkeer om doorgaand verkeer te ontmoedigen. Recent werd de Terdeltwijk heraangelegd en werd het MIX-karakter van de wijk nog versterkt.
Goede ‘Fix the Mix’-praktijk
Dit project bevat heel veel eigenschappen van een MIX-wijk die al vanaf conceptieniveau worden toegepast: autoluw, spontaan fietsbaar, ontmoetingsruimte, nabije voorzieningen en verbindende netwerken. Het bijzondere aan deze case is dat er vanuit verkeerskundige invalshoek geen noodzaak was om de wijk aan te pakken: de wijk was al gespaard van doorgaand verkeer. De aanleiding was dus vooral vanuit de kwaliteit van de publieke ruimte: deze voldeed niet meer aan de huidige verwachtingen. En hierin zijn de ontwerpers heel ver in gegaan door een aantal ‘klassieke’ ontwerpelementen in vraag te stellen: noodzaak trottoirs, aantal parkeerplaatsen …. Door participatie werd hiervoor maatschappelijk draagvlak gevonden.
Projectomschrijving
De residentiële tuinwijk Terdelt was dringend toe aan vernieuwing: de openbare ruimte was zeer verouderd en de wegen in slechte staat. In 2006 startte op vraag van het buurtcomité Terdelt het project om de wijk heraan te leggen met aandacht voor het comfort en de veiligheid van gebruikers, kwaliteit van de openbare ruimte en actieve mobiliteit. Het project werd in 2008 ook in het gemeentelijk mobiliteitsplan opgenomen.
Parkeerplaatsen die zouden verdwijnen was een bezorgdheid van de meerderheid van de inwoners. Er was zelfs een petitie gestart door één van de inwoners tegen het wegnemen van parkeerplaatsen. Dit kon obstakel zijn voor het succes van de herinrichting van de woonwijk. Het probleem werd geobjectiveerd dankzij een parkeerstudie: de gemeente en een adviesbureau telden het aantal geparkeerde voertuigen in het gebied en vergeleken hun tellingen.
Het wegnemen van de stoepen was ook een heikel punt. Dankzij een goed communicatie- en participatietraject werden de twijfelende bewoners over de streep getrokken.
De hele wijk werd dus uiteindelijk op gelijk niveau gebracht: stoepen, straten en het centrale plein. Zo werd een echte MIX-wijk gecreëerd en kregen bewoners meer verblijfsruimte en aanzienlijk minder verkeer.
Betrokken partijen
In 2008 startte het participatietraject met bewoners, werden er bezoeken aan de woonwijken georganiseerd en werden er observaties gedaan en gesprekken gehouden om het (mobiliteits)gedrag van de bewoners in kaart te brengen.
De voortgang van het project werd ook toegelicht op de website van de gemeente: er was up-to-date informatie over de ondervonden problemen en aangeboden oplossingen, de planning, de werf en praktische informatie.
In 2010 werd het project toevertrouwd aan architectenbureau Jan Maenhout. Er werden 4 participatiemomenten gehouden en een openbaar onderzoek vind plaats. De stedenbouwkundige vergunning kwam er in 2011 en de werken liepen van 2013 tot 2014. Op 21 september 2014 was de inhuldiging van de vernieuwde Terdeltwijk.
Evaluatie
De Terdeltwijk is nog steeds een referentie in Brussel en daarbuiten.
Investering
Uitvoeringstermijn: 2013-2014
Jaar van realisatie: 2014