In Kongostraat werd het doorgaand verkeer geweerd door twee zogenaamde ‘halve knips’. Het gemotoriseerd wordt aan twee kruispunten verplicht om af te slaan en kan dus niet meer rechtdoor. Het draagvlak voor circulatiemaatregelen in de wijk Stokt was er eerst niet. Er was een voorgeschiedenis met proefopstellingen in de stad die niet werden gesmaakt. Een deel van de straat werd volledig heraangelegd, maar ook kleinere ingrepen werden kwaliteitsvol en planmatig uitgevoerd.

Goede ‘Fix the Mix’-praktijk

Dit project scoort goed op de aspecten ‘autoluw is de kern’, ‘leesbaar fietsbaar’ en ‘fietsroutes’ Het bijzondere aan deze case is dat de oorspronkelijke weerstand is omgedraaid naar een goed voorbeeld. Kongostraat was en is een inspiratie om ook elders in de wijk (en in andere wijken) circulatiemaatregelen door te voeren. Daarnaast bewijst Kongostraat dat door verkeerscirculatiemaatregelen ook aantrekkelijke fietsroutes  kunnen worden gecreëerd waarvoor nu zelfs een beleid wordt gevoerd (Groene Routes).

Projectomschrijving

De Kongostraat ligt in de wijk Stokt, ten oosten van het centrum van Turnhout. Net zoals andere wijken en het centrum had deze straat te kampen met doorgaand verkeer en hoge snelheden. In de jaren ’70 was er bovendien een grote achterstand in onderhoud van het openbaar domein. Het gemeentebestuur deed daarom in 1978 een oproep aan de bevolking om gedurende 2 jaar na te denken over de circulatie in hun buurt. Het resultaat was een verkeerscirculatieplan voor de volledige stad na een uitgebreid participatieproces. De acties uit het plan waren voornamelijk het invoeren van éénrichtingsverkeer en het afsluiten van straten door middel van bloembakken en treinbilzen. Vaak werden ook eerst proefopstellingen geplaatst. Het plan stootte echter op groot protest en vele maatregelen werden niet uitgevoerd.

Naar aanleiding van de heraanleg van Hertoginstraat (eind jaren ’80) werd geprobeerd de verkeerscirculatie in de wijk Stokt terug op tafel te brengen. Er bleek echter geen draagvlak voor te bestaan. Bij de heraanleg van de Kongostraat begin jaren 2000 bleek dit wel het geval te zijn.

De goede ervaring met de heraanleg van Kongostraat zorgde er voor dat het bestuur en de bevolking de meerwaarde van een aangepaste circulatie inzagen. Enkele jaren later werd het Robsonplein geknipt voor het autoverkeer. Hierdoor is het doorgaand verkeer in de wijk zo goed als verdwenen.

Rioleringswerken waren de aanleiding van de heraanleg van Kongostraat. Men koos niet voor het knippen van de straat maar aan 2 kruispunten werd de oost-west verbinding fysiek onmogelijk gemaakt voor gemotoriseerd verkeer. Auto’s moeten dus afslaan aan deze kruispunten. Fietsers kunnen wel doorrijden.  Hierdoor ontstond een aantrekkelijke fietsroute, parallel aan de drukke Antwerpsesteenweg / Steenweg op Antwerpen. De route is nu één van de groene fietsroutes die de stad verbinden met de omliggende kernen en de recreatiegebieden.

Initiatiefnemers

• Stad Turnhout

Contact

Hugo Meeus

• Coördinator Ruimtelijke Ordening – Mobiliteit
• hugo.meeus@turnhout.be
• 014/44.33.75

Locatie

Kongostraat te Turnhout

Betrokken partijen

Voorafgaand aan de heraanleg van Kongostraat werd een buurtvergadering georganiseerd waarin zowel niet-georganiseerde bewoners, het wijkcomité, vertegenwoordigers van scholen en handelaars aanwezig waren. Verschillende voorstellen rond verkeerscirculatie werden voorgesteld en samen afgewogen. De stad legde in het participatieproces vooral de nadruk op het betrekken van de buurt bij het bepalen van de gewenste “sfeer” en niet bij het bepalen van de maatregelen die dat mogelijk maken.

Evaluatie

Na de werken werd de buurtvergadering opnieuw bijeen geroepen om het project te evalueren. Het project werd als positief ervaren. Het draagvlak in de buurt is sterk vergroot en verder uitgebreid. Er zijn nagenoeg geen inwoners die terug willen naar de oude situatie.