Dilbeekse Palokewijk wordt Leefbuurt
De Palokewijk in Dilbeek is een van de zeven woonbuurten die de komende jaren worden omgevormd tot Leefbuurten. Het moet een plek worden waar kinderen veilig buiten spelen, bewoners elkaar ontmoeten en het fijn vertoeven is. Na ruim een jaar van intensieve dialoog met de bewoners, van visievorming en scenario-ontwikkeling zijn de gemeente en het ontwerpteam nagenoeg klaar met het Leefbuurtplan. Inzetten op klimaatmaatregelen en modal shift zijn de leidende principes.
De Palokewijk ligt aan de kruising van de Ninoofsesteenweg en de Brusselse ring. Hij telt vooral vrijstaande woningen, in enkele straten staan ook appartementen. Een stukje van de wijk ligt op het grondgebied van Molenbeek en dus van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Er is nauw overleg met de buurgemeente zodat de inrichting van de wijk een geheel vormt en bijvoorbeeld ook de parkeerregimes op elkaar worden afgestemd. ‘De Palokestraat wordt volledig meegenomen in het leefbuurtplan, hoewel ze deels in Molenbeek ligt. Het parkeren in de wijk bekijken we ook samen. Heel wat pendelaars die de lage-emissiezone in Brussel niet in mogen, parkeren er hun auto en nemen de bus naar het centrum. Daarom is Molenbeek van plan om op haar grondgebied betalend parkeren in te voeren. Dilbeek wil dan tegelijkertijd kiezen voor een blauwe zone in woonzone,’ verduidelijkt Stijn Quaghebeur, schepen openbare ruimte van de gemeente Dilbeek.
Voortraject met dialoogmomenten
Dilbeek had al langer plannen met de Palokewijk en zijn op maat van de auto ingerichte openbare domein met veel verharding, weinig groen en weinig veilige speelruimte. Ook de regelmatige wateroverlast in het lager gelegen deel van de André Waucquezlaan vroeg een oplossing.
De oproep van de Vlaams Bouwmeester kwam op precies het goede moment.
Stijn Quaghebeur: ‘In het gemeentelijke meerjarenplan waren al enkele acties opgenomen om voetgangers en fietsers meer ruimte te geven. De oproep van de Vlaams Bouwmeester kwam op precies het goede moment. De ondersteuning van de Bouwmeester zorgde ervoor dat we betere kandidaat-ontwerpbureaus konden aantrekken wat ook tot betere eindresultaten zal leiden.’ Voordat de gemeente in zee ging met Vectris als ontwerpbureau, liep ze al een voortraject met betrekking tot participatie, onder begeleiding van Levuur. Irini Raeymaekers, projectleider openbare ruimte in Dilbeek: ‘In het voorjaar en de zomer van 2022 waren er verschillende dialoogmomenten met de inwoners over hun dromen en bezorgdheden. In september was er een startoverleg en plaatsbezoek met Vectris en werd alle informatie uit het voortraject aan hen overgedragen.’ Eind november al organiseerde Vectris een eerste burgerpanel over haar eerste visie. In januari 2023 volgde een tweede moment waarin de principes van het masterplan werden voorgelegd aan de inwoners. Eind april werd het voorkeurscenario voorgesteld aan alle geïnteresseerde wijkbewoners tijdens een laagdrempelig infomoment. Uiteraard was er parallel ook regelmatig overleg met de klankbordgroep van de Vlaams Bouwmeester.
Veel vrije ruimte
Momenteel legt het studiebureau de laatste hand aan het Leefbuurtplan Palokewijk. Esmée Hof, projectmedewerker bij Vectris, licht de grote lijnen toe: ‘We hebben de verschillende straten in de wijk ondergebracht in verschillende leefbaarheidsklassen afhankelijk van de verkeersintensiteiten en de functie van de weg.
Dat betekent dat er veel ruimte vrijkomt voor groen, wadi’s en pleintjes.
De Palokestraat, de Berchemstraat en de Sleutelplasstraat zijn wijkontsluitingswegen. In de Palokestraat komen per uur 200 tot 400 auto’s voorbij, zo blijkt uit gegevens van Telraam. Op andere plekken liggen die intensiteiten veel lager. In de Marie-Henriettelaan bijvoorbeeld passeren maar 22 auto’s per uur. Daar is een andere inrichting mogelijk. Voor de wijkontsluitingswegen gaan we uit van autoverkeer in twee richtingen, met voetpaden, fietssuggestiestroken en wegversmallingen. De andere straten willen we inrichten als woonerven. Verkeer zal er nog in beide richtingen kunnen dankzij stroken waar auto’s elkaar kunnen kruisen. Hier en daar zijn er ook parkeerplaatsen voor bewoners die niet over een eigen oprit beschikken en voor bezoekers. In één woonerf met druk fietsverkeer, de Moortebeekstraat, voorzien we in een comfortstrook voor voetgangers. In elk geval wordt de verharding in al die straten tot een minimum beperkt. Dat betekent dat er veel ruimte vrijkomt voor groen, wadi’s en pleintjes.’
Eerste realisatie
De gemeente kiest de André Waucquezlaan als strategisch project dat het eerst zal worden uitgevoerd. Verschillende problemen komen samen op de vijftien meter brede straat: veel verharding, weinig beleving, parkeerproblemen, wateroverlast. Ze zal worden aangelegd als een woonerf met veel groen en een open gracht.
De mindset van de inwoners al in beweging te brengen
Bij wijze van voorproefje zijn al tijdelijke ingrepen gebeurd zoals wegversmallingen met bloembakken. Vincent Van Der Meiren, deskundige openbare ruimte Dilbeek: ‘Een deel van de heraanleg van de volledige wijk zal nog in het lopende meerjarenplan kunnen, het grootste deel is voor de volgende bestuursperiode. Dat neemt niet weg dat we hier en daar met quick wins en tussenstappen willen werken om de mindset van de inwoners al in beweging te brengen en hen een vooruitblik te geven op de mooie toekomst van de Palokewijk.’
Meer weten?
