Fietsvriendelijke snelheidsremmende maatregelen
Verkeersveiligheid is een belangrijk thema. Omdat de snelheid van gemotoriseerd verkeer hierin een belangrijke rol blijkt te spelen, wordt reeds sinds een aantal jaren ingezet op manieren waarop de gereden snelheid kan verlaagd worden, fysieke snelheidsremmende maatregelen (drempels, wegversmallingen, asverschuivingen, …) zijn daar een voorbeeld van.
Bij de keuze en het uitvoeren van deze snelheidsremmende maatregelen wordt echter zelden rekening gehouden met andere weggebruikers zoals fietsers. De impact op het comfort voor de fietser wordt zelden structureel mee in ogenschouw genomen.
Nochtans is het mogelijk om snelheidsremmende maatregelen zo te kiezen dat de negatieve impact hiervan op fietsers minimaal is. Bovendien kan men bij de vormgeving van bepaalde maatregelen kiezen voor een inrichting waarbij duidelijk rekening gehouden wordt met fietsverkeer.
Er zijn verschillende concepten mogelijk van snelheidsremmende maatregelen waarbij het comfort voor fietsers minimaal wordt aangetast. Door hier structureel aandacht aan te besteden kunnen wegbeheerders het fietscomfort aanzienlijk verbeteren en streven naar een zo fietsvriendelijk mogelijk wegontwerp.
Fietsvriendelijke snelheidsremmende maatregelen zijn maatregelen die in de eerste plaats genomen zijn om de snelheid van het gemotoriseerd verkeer te verlagen, maar die op een manier worden vormgegeven dat fietsverkeer hier minimale hinder van ondervindt.
We vinden hier voorbeelden van in verschillende Vlaamse steden, maar vaak wordt er bij de vormgeving en de keuze in het wegontwerp nog niet op een structurele manier rekening gehouden met de gevolgen van dergelijke maatregelen voor fietsers.
In sommige gevallen kan het gaan om een quick win. Zo kan men een asverschuiving of wegversmalling zo inrichten dat fietsverkeer gewoon zijn/haar pad kan verder zetten. In dit geval verschuift de constructie meer naar het midden van de weg. Voldoende aandacht voor markering en verlichting is hierbij wenselijk.
In andere gevallen kan men bij de keuze voor de maatregelen rekening houden met het aanwezige fietsverkeer. Rijbaankussens bijvoorbeeld kunnen een even groot effect hebben op de gereden snelheid dan drempels, maar betekenen voor fietsers (en ook busverkeer) dat ze minder op comfort moeten inboeten.
In bepaalde gevallen kan het zelfs wenselijk zijn om de herinrichting van een kruispunt in te richten vanuit het standpunt van de fietser. Bijvoorbeeld bij de herinrichting van kruispunten waarbij duidelijk sprake is van een hoofdrijbaan en zijwegen. In dit geval zou men er voor kunnen opteren om het fietspad verhoogd te laten doorlopen. Dit komt het comfort van fietsers ten goede en zorgt er bovendien voor dat de snelheid van het (gemotoriseerd) verkeer uit de zijweg automatisch vermindert.
Ook in het geval van een verschuiving in de rooilijn, kan men ervoor kiezen om de rijbaan voor gemotoriseerd verkeer te versmallen in plaats van de aanwezige fietsinfrastructuur aan te passen. Dit heeft eveneens een snelheidsverlagend effect.
Wegbeheerders zouden bij de keuze en uitvoering van snelheidsremmende maatregelen resoluut moeten kiezen voor concepten waarbij het comfort voor fietsers minimaal wordt aangetast. Dit kan het dagelijks comfort voor fietsers aanzienlijk verbeteren.
Betrokken partijen
Wegbeheerder (stad/gemeente, Vlaams Gewest, …) en lokale politie.
Evaluatie
Nadien dient men het (correct) gebruik van deze fietsvriendelijke snelheidsremmende maatregelen te monitoren en bijgevolg te evalueren. Zo kan het plaatsen van paaltjes leiden tot bijkomstige conflicten en kan de zichtbaarheid van de gewijzigde verkeerssituatie een aandachtspunt zijn.
Investering
- Kostprijs rijbaankussen: 1 000 – 1 500 EUR
Praktijkvoorbeelden
In de bijgevoegde fiche vind je enkele praktijkvoorbeelden met foto’s terug.