Fietsers en landbouwverkeer (Zeeland)


Landbouwvoertuigen worden groter en breder. Tankauto’s met melk of mest, vrachtwagens met bieten en vrachtauto’s die silo’s bevoorraden rijden over de smalle landbouwwegen waar ook auto’s en fietsen rijden. Omdat de verschillende vervoerssoorten elkaar soms in de weg zitten, heeft de provincie Zeeland een Kwaliteitsnet Landbouwverkeer opgesteld waar de verkeersveiligheid van fietsers en automobilisten gewaarborgd is.

Waar het kwaliteitsnet samenvalt met het hoofdfietsroutenet zijn specifieke richtlijnen opgesteld. Vrijliggende fietspaden hebben de voorkeur, maar dat gaat niet altijd. Per situatie moet gekeken worden met welke oplossingen de verschillende groepen het meest gediend zijn. Bij alle maatregelen worden de verschillende belangen, zoals economie, landschap, milieu en ruimtelijke ordening tegen elkaar afgewogen.

In samenspraak met alle wegbeheerders in een gebied en de brancheorganisaties heeft de provincie problemen geïnventariseerd, landbouwroutes vastgesteld en criteria benoemd waar de landbouwroutes aan moeten voldoen. Dat is voor heel Zeeland gedaan.

Tevens zijn prioriteiten bepaald. Deze knelpunten worden nu successievelijk over een lange periode aangepakt. Zo heeft Zeeland wegen langs bepaalde kernen opengesteld voor landbouwverkeer en tevens voorzien van landbouw-passeerstroken. Zo worden fietsers binnen de kom minder geconfronteerd met landbouwverkeer. Daarnaast zijn er zelfs aparte landbouwwegen aangelegd bij de kernen Tholen en Hulst, zodat landbouwverkeer conflictvrij rond de kern kan rijden. Verder zijn er langs plattelandswegen die in het landbouwnetwerk zijn op genomen aparte fietspaden aangelegd.

Voor het samengaan van fietsers met grote landbouwvoertuigen hanteert het Kwaliteitsnet de volgende uitgangspunten.

Vrijliggend fietspad langs 60 km wegen die onderdeel uitmaken van het hoofdfietsroutenet

Grote landbouwvoertuigen en fietsers gaan niet altijd samen, zeker niet op deze lokale wegen. Dat is de reden waarom de voorkeur wordt gegeven aan de scheiding van dit landbouwverkeer en fietsverkeer. Vooral als de weg onderdeel uitmaakt van schoolfietsroutes (de basis voor een hoofdfietsroute). Daar zijn vrijliggende fietspaden gewenst.

5,5 meter asfaltverharding op 60 km wegen zonder vrijliggend fietspad

Waar de fietsers gebruik moeten maken van dezelfde rijbaan als het landbouwverkeer, heeft de weg over de volle breedte minimaal 5,50 meter asfaltverharding. Zo kunnen fietsers die aan de kant moeten voor een landbouwvoertuig comfortabel en veilig blijven fietsen. Bij voorkeur wordt aan de weerzijden 0,6 meter bermverharding aangebracht zodat ook twee landbouwvoertuigen elkaar kunnen passeren zonder de bermen kapot te rijden.

Inrichtingen waarbij verschillende materialen parallel worden gebruikt, bijvoorbeeld ‘karresporen’ of een verhoogde middenas zijn niet gewenst op een route die onderdeel uitmaakt van het Kwaliteitsnet. Landbouwverkeer dat fietsers voorbijsteekt is dan namelijk lastig en onveilig is.

Landbouwverkeer fiets
© Hero Dijkema
Landbouwvoertuig met fietser - landbouwweggetje

Initiatiefnemers

  • Provincie Zeeland

Contact

Wijnand Blommaert

Koos Louwerse

Locatie

Zeeland

Betrokken partijen

Rijkswaterstaat, de Provincie, waterschap Scheldestromen en de gemeenten trekken als
wegbeheerders samen op met de Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie (ZLTO) en met de in
CUMELA Nederland verenigde loonwerkers. Bij de inventarisatie van knelpunten hadden de
wegbeheerders veel profijt van de lokale kennis en ervaringen van de ZLTO en CUMELA Nederland.
Ook bij het vinden van oplossingen wordt hun kennis gebruikt.

De gezamenlijke wegbeheerders in Zeeland samen met CUMULA Nederland en ZLTO zijn
verantwoordelijk voor het kwaliteitsnet landbouwverkeer. Om dat te begeleiden is een aparte
ambtelijke coördinatiegroep geformeerd die jaarlijks terug koppelt aan het bestuurlijk Provinciaal Overleg Verkeer en Vervoer.

Voor de individuele projecten zijn de betreffende wegbeheerders verantwoordelijk, maar die betrekken de andere wegbeheerders in een gebied, de inwoners, de brancheorganisaties en andere maatschappelijke organisaties.

Evaluatie

Sinds 2011 heeft Zeeland een kwaliteitsnet voor het landbouwverkeer. Dit bestaat uit specifieke routes waar zowel het landbouwverkeer als auto’s en fietsen veilig kunnen rijden. Van 2011 tot en met 2014 heeft de Provincie automatisch het landbouwverkeer geteld. Deze tellingen worden in 2015 gebruikt om het Kwaliteitsnet Landbouwverkeer tegen het licht te houden. Het kaartje in de bijlage geeft in lichtblauw het netwerk en in donkerblauw de knelpunten weer.

Investering

2011 – heden

  • De betrokken wegbeheerders financieren de landbouwprojecten gezamenlijk omdat het vaak
    een gedeelde problematiek is. Tot nu toe is er altijd een geschikte verdeelsleutel gevonden
    tussen de grootste probleem eigenaar en de andere wegbeheerders.
  • Zo mogelijk wordt er Europees geld gevraagd.

Dit vind je zeker ook interessant

Nieuws

Presentaties studiedag “Fix the Mix op landelijke wegen”

Praktijk

Landbouwverkeer: hoe ga je daar mee om?

Document

Functietoekenningsplannen voor landbouw en fietsverkeer