Efficiënte verkeersfilter zorgt voor het ‘beste fietspad’ van Vlaanderen (Oud-Turnhout)
De Heirbaan-Bergstraat verbindt de kern van Arendonk met die van Oud-Turnhout en loopt tussen twee bebouwde kommen. Vroeger was er veel sluipverkeer op deze route, auto’s die de nabijgelegen en iets langere gewestweg tussen de twee gemeenten vermeden. Fietsers voelden zich onveilig door al dat verkeer, vooral schoolgaande kinderen. De gemeente heeft dit ter harte genomen en heeft een oplossing gezocht in samenspraak met de scholen, bewoners en landbouwers. De route werd na de interventie verkozen tot “beste fietspad” van Vlaanderen door het Grote Fietspadenrapport van Het Nieuwsblad, terwijl er toch geen fietspad te zien is. De gemeente koos ervoor om de Heirbaan-Bergstraat op een kostenefficiënte manier door te knippen voor autoverkeer.
Goede ‘Fix the Mix’-praktijk
Dit project bevat volgende eigenschappen van een MIX-wijk: autoluw, leesbaar fietsbaar, ontmoetingsruimte, nabije voorzieningen (scholen op de route, sportvoorzieningen) en verbindende netwerken. Het bijzondere van deze case is dat door een weldoordachte eenvoudige maatregel een route heel aantrekkelijk kan worden voor fietsers.
Projectomschrijving
In het verleden was de Heirbaan -Bergstraat een sluiproute tussen de kernen van Arendonk en Oud-Turnhout. Het was een drukke verkeersroute, met veel schoolkinderen op. De gemeente kon het probleem op twee manieren aanpakken:
– het doorgaand verkeer accepteren en een vrijliggend fietspad aanleggen naast de weg. Dit kost geld en tijd, zeker als er ook nog onteigeningen aan te pas moeten komen.
– of het verkeer van deze weg afhalen. Principieel is dit een logischere keuze dan fietsinfrastructuur aanleggen omdat het lokale straten zijn en doorgaand verkeer hier niet thuishoort. Bovendien is er een traject voor het doorgaand autoverkeer op een hogere wegcategorie via de gewestweg.
De gemeente heeft slim en moedig gekozen voor circulatiemaatregelen met een strategisch gekozen knip. Er werd op één plek, in het midden van de route, ingegrepen op een heel duidelijk zichtbare en leesbare manier. De gemeente koos voor een permanente fysieke afsluiting in de vorm van grote witte palen. Het voordeel van de fysieke afsluiting is dat er geen handhaving nodig is.
Deze knip gebeurde niet binnen de bebouwde kom, maar het principe is perfect uitvoerbaar binnen bebouwde kom (bijvoorbeeld door bloembakken ipv witte palen te zetten).
Een kilometerslang traject werd beveiligd door op één juiste plaats in te grijpen. Op deze manier is heel het traject verkeersluw geworden. Er mogen nog altijd auto’s rijden én het is perfect haalbaar voor iedereen om er te fietsen zonder fietspad. Het sluipverkeer is verdwenen én het goedkoopste fietspad van de gemeente werd gerealiseerd. Bovendien krijg je minder lawaai, vervuiling in een residentiële wijk.
Betrokken partijen
De gemeente organiseerde op voorhand overleg met scholen, bewoners en landbouwers. Er werden zonder problemen oplossingen gevonden voor alle noden. De vraag was oorspronkelijk afkomstig van scholen die vanuit leerlingen en ouders vragen kregen rond de fietsveiligheid langs het traject. Daarop wilde het gemeentebestuur inspelen. De bereikbaarheid van de landbouwpercelen speelde een belangrijke rol, maar kon zonder veel moeilijkheden opgevangen worden. De aanleg van aan landbouwsluis had mogelijk een alternatieve optie kunnen zijn.
Evaluatie
Iedereen kan zijn bestemming nu veilig en aangenaam bereiken, zowel met de auto, tractor, fiets of te voet. Een minpunt dat door de gebruikers wordt aangehaald is dat de route niet goed verlicht is. De route doorkruist een natuurgebied, verlichting is daarom niet evident.
Investering
Uitvoeringstermijn: 2005
Jaar van realisatie: 2005