Geldmuntstraat Brugge, een geslaagde uitvoering van gemengd verkeer binnen een zone 30-wijk
De heraanleg van de Geldmuntstraat in het centrum van Brugge is een geslaagd voorbeeld van een straat voor gemengd verkeer met veel aandacht voor fietscomfort. Brugge kiest in zijn Fietsplan resoluut voor gemengd verkeer in het centrum. Naast het comfort krijgt de verblijfskwaliteit ruim aandacht: zitelementen werden ingebouwd en parkeerplaatsen weggenomen.
Goede ‘Fix the Mix’-praktijk
Dit project – en het hele Fietsplan van Brugge – bevat heel veel eigenschappen van een MIX-wijk die al vanaf conceptieniveau wordt toegepast: autoluw, leesbaar en comfortabel fietsbaar, ontmoetingsruimte, nabije voorzieningen en verbindende netwerken. Het bijzonder van deze case is dat de heraanleg past binnen een geïntegreerde visie op mobiliteit in een centrum (alle modi, binnen een ruimtelijk en historisch karakter).
Projectomschrijving
De Geldmuntstraat in Brugge is een verwezenlijking van een aantal acties van het Brugse Fietsplan. Een belangrijk principe dat Brugge hanteert, is de uniforme uitvoering van gemengd verkeer binnen een zone 30 (dus geen fietspaden, tenzij bij uitzondering), de aanleg van minimaal aanliggende fietspaden binnen snelheidsbeperking max. 50 km/u, en vrijliggende fietspaden bij een snelheidsregime hoger dan 50 km/u. Het afwegingskader uit het Vademecum Fietsvoorzieningen (dat ook rekening houdt met intensiteiten) is hierbij richtinggevend
Gezien de specifieke situatie van Brugge als werelderfgoedstad, is het een uitdaging om de functionele ontwikkeling van het fietscomfort in de binnenstad te verhogen. Materiaalgebruik moet zoveel mogelijk in overeenstemming zijn met de richtlijnen van Unesco gelet op het statuut van Brugge als werelderfgoedstad. Het opzet is om gefaseerd elke nieuwe straat of heraanleg van een straat te voorzien van een fietsvriendelijke natuurstenen bevloering. Deze sluit aan op de stedelijke context, maar met een zo vlak mogelijk berijdbaar oppervlak en voldoend aansluitend aan de technische voorwaarden die verwacht worden van een straatbevloering.
Breder in de wijk werd het voetgangersgebied uitgebreid op zaterdagen en koopzondagen. Op die momenten wordt de circulatie aangepast met tijdelijke maatregelen: er is een tijdelijke omwisseling van de verkeersrichting van enkele straten en een omleiding voor het autoverkeer. Brugge installeerde twee ANPR-camera’s in het centrum van de stad om de autoluwe straten te handhaven: de camera’s staan strategisch opgesteld aan het begin van de shoppingstraten Zuidzandstraat en de Geldmuntstraat. Gedurende een aantal maanden kregen overtreders een waarschuwingsbrief, maar vanaf 1 november 2018 wordt er beboet.
De Geldmuntstraat is een voorbeeld van een geslaagde straat voor gemengd verkeer. De stad Brugge koos er voor een shared space, gevel-tot-gevel gelijkvloerse inrichting van het openbaar domein. De inrichting nodigt uit tot fietsen en wandelen en tot trager verkeer (op die momenten waar ook auto’s zijn toegelaten). Het wegnemen van parkeerplaatsen in deze straat zorgt niet enkel voor een hoger wandel en – fietscomfort (je hoeft geen afstand meer houden tot de geparkeerde wagens), maar ook tot lagere verkeersintensiteiten. Het parkeerzoekverkeer is immers verdwenen.
Betrokken partijen
De stad heeft een infoavond georganiseerd voor handelaars en inwoners. Op basis van deze vergadering werd het ontwerp licht aangepast: vuilnisbakken en fietsenstallingen kregen een andere plek (in functie van terrassen en looproutes). Daarnaast werden ook keuzes beter toegelicht. Zo zijn fietsenstallingen nodig om de looproutes te vrijwaren, groenvoorzieningen zijn moeilijk integreerbaar in het smalle profiel en laden- en lossen wordt gemakkelijker door het verdwijnen van parkeerplaatsen. Er waren ook nog bezorgheden geuit met betrekking tot de fietsbaarheid van de materiaal (gezaagde natuursteen), maar de stad gaf een voorbeeld van een soortgelijke situatie in het centrum zodat de gebruikers het zich beter konden voorstellen. De straat is zo ontworpen dat Geldmuntstraat eventueel kan worden omgevormd tot een autovrije straat zonder ingrijpende veranderingen.
Evaluatie
Het comfort voor de fietser had nog beter gekund, er zijn een aantal technische elementen met ruimte voor verbetering: het niveauverschil van de goten is nog altijd een beetje te groot en het randje van de goot te scherp om echt veilig te zijn voor fietsers. Het type natuurstenen (in plaats van kasseien) waar voor de eerste keer mee werd gewerkt kan nog beter aangelegd worden voor een optimaal comfort voor fietsers (bijvoorbeeld door te werken met smallere voegen). Deze ervaringen worden meegenomen voor volgende projecten.
Vanuit de bewoners en handelaars zijn er achteraf geen klachten gekomen.
Investering
Uitvoeringstermijn: 1,5 jaar (inclusief rioleringswerken, gefaseerde uitvoering)
Jaar van realisatie: 2015-20156