Investering in fietsbergingen voor bewoners (Brugge)

In 2010 installeerde de stad Bruggen verschillende afgesloten fietsbergingen en fietskluizen op het openbaar domein. Op die manier wil ze inwoners van de binnenstad een veilige en praktische oplossing te bieden om hun fietsen dicht bij hun woning te stallen. Die werden vervolgens met veel succes verhuurd aan inwoners. Aanpassingen aan de stedenbouwkundige verordening moesten er bovendien voor zorgen dat er ook in woningen en andere gebouwen voldoende kwalitatieve fietsenstallingen zijn.

Doel van fietsbergingen

Met dit pilootproject wil de stad Brugge haar inwoners nieuwe mogelijkheden bieden om hun fiets op een veilige manier en binnen handbereik aan hun woning te stallen. Heel wat huizen in de historische binnenstad zijn immers smal, hebben geen toegang aan de achterzijde en bieden geen mogelijkheid om de fiets in de inkomhal te stallen.

In 2008 voerde Brugge de studie “Plan voor bijkomende parkeerruimtes” uit over het fietsparkeren in de binnenstad. Er werden ‘s avonds en ‘s nachts meer dan 2000 fietsen geteld tegen de gevels van Brugse woningen. Fietsen tegen de gevel deponeren is voor niemand een goede zaak: de fiets is niet beschut tegen weersinvloeden, vandalisme en diefstal en kan de vlotte doorgang op het voetpad hinderen. Bovendien blijkt uit diverse studies dat mensen de fiets al snel links laten liggen als die tweewieler zich niet binnen handbereik bevindt.

Deze doelstelling was een belangrijk onderdeel van het in 2009 geactualiseerde mobiliteitsplan van de Stad Brugge.

Uitwerking en uitvoering

Uit de studie kwamen vier wijken naar voren als de meest kritieke. Die wijken werden nader onderzocht en kregen vervolgens oplossingen aangereikt om het privéfietsparkeren te faciliteren.

In de zomer van 2010 werden er fietsbergingen in hekwerk gerealiseerd op de buurtparkings in de Annutiatenstraat, Hoogstuk, Katelijnestraat, Oostmeers, Snaggaardstraat en Venkelstraat. In een fijnmazig hekwerk bevonden zich geïndividualiseerde fietsstallingen waarin 1 of 2 fietsen veilig en volledig afgesloten kunnen gestald worden. In totaal waren er bergingen voor 65 fietsen.

Eind 2010 werd een tweede oplossing gerealiseerd om tegemoet te komen aan deze nood. De stad haalde haar inspiratie daarvoor bij de fietskluizen die ze in 2004 – als eerste Vlaamse stad – op de randparkings plaatste voor het woon-werkverkeer. Op verschillende strategische locaties werden op openbaar domein fietskluizen voor inwoners geplaatst, in totaal voor 58 fietsen. Een strikte voorwaarde was steeds dat de kluizen in de onmiddellijke nabijheid van woningen met tegen de gevel geplaatste fietsen moesten staan.

Er zijn dubbele en enkele kluizen te huur. Ze mogen enkel gebruikt worden voor het stallen van fietsen. Deze kluizen zijn speciaal ontworpen voor de Brugse binnenstad en integreren perfect in de omgeving. De vormgeving is esthetischer dan die van de traditionele kluizen. De groene kleur is dezelfde als die van het andere Brugse straatmeubilair.

Om de gebruiksvriendelijkheid en de veiligheid te garanderen, zijn ze individueel afsluitbaar. Ze zijn daarnaast ook modulair aanbouwbaar. Zo kan, op basis van de concrete vraag, gericht aan de behoefte voldaan worden. De stad breidde het aantal kluizen dan ook al gauw uit naar 130.

Op de website van de stad Brugge vind je meer informatie over de praktische voorwaarden en tarieven.

Steun privatie initiatieven

De stad ondersteunde ook enkele gelijkaardige private initiatieven. Dat was een eerste keer het geval in de Ganzenstraat. Daar zette de eigenaar/bouwheer in het kader van een project voor de realisatie van garages zelf tien fietskluizen in hekwerk neer. Die verhuurde hij rechtstreeks aan bewoners uit de wijk tegen de tarieven en voorwaarden van de stad. Brugge gaf daarbij als inbreng een vergoeding ter waarde van de huur van één garage.

Nieuwe stedenbouwkundige verordening

Op 1 mei 2011 ging een nieuwe stedenbouwkundige verordening van kracht. Die stelt dat bij de aanvraag tot het bekomen van een stedenbouwkundige vergunning voor woon- en niet-woonprojecten er op eigen terrein steeds voldoende fietsenstallingen gemaakt moeten worden.

Een fietsenstalling moest bovendien aan duidelijke vereisten voldoen, namelijk; een fietsstalling moest voortaan steeds overdekt zijn en bij voorkeur op het gelijkvloers. Het aantal vereiste fietsstallingen werd opgedreven en voor studentenkamers werden minder parkeerplaatsen maar meer fietsstallingen opgelegd, met name één parkeerplaats per vijf kamers en één fietsenstalling per kamer.

Initiatiefnemer

• Stad Brugge

Contact

• Mobiliteitscel Stad Brugge
  Burg 11, 8000 Brugge
  050/44 86 39
  mobi@brugge.be

Locatie

Brugge

Betrokken partijen

Belang bewoners

Voor het voorstel tot plaatsen fietstrommels hield Brugge rekening met de studie en de vraag van bewoners. Om naar de behoefte te peilen van bijkomende veilige fietsstalmogelijkheden bij de bewoners, stuurde de stad een bewonersbrief rond in de buurten die door de studie prioritair bevonden werden. In de brief polste ze naar de vraag of de bewoners al dan niet geïnteresseerd zijn om dergelijke fietsbergingen te huren. De respons op die rondvraag was bijzonder groot.

In 2011 werd de evaluatie van het mobiliteitsplan in vier inspraakvergaderingen aan de bevolking voorgesteld. Die evaluatie was ook online te raadplegen en kon in de Mobiliteitswinkel of via e-mail becommentarieerd worden.

Nog steeds staat de vraag van inwoners centraal bij het uitbreiden van het aanbod aan fietsbergingen en -kluizen.

Andere betrokken partijen

• Dienst Mobiliteit: verantwoordelijk voor de opmaak en evaluatie van het mobiliteitsplan en dus van het beleid rond fietsparkeren.
• Dienst Eigendommen: verantwoordelijk voor de verhuur van de fietsbergingen in hekwerk en de fietskluizen in de binnenstad.
• Dienst Ruimtelijke Ordening: stuurde de stedenbouwkundige verordening aan.
• Studiebureau ‘Grontmij’: voerde de studie ‘Plan voor bijkomende parkeerruimte’ uit.
• Firma Verhofsté: ontwierp de fietsbergingen op maat van de Brugse binnenstad.

Evaluatie

In functie van de wachtlijsten voor de fietsparkeergelegenheden stelt Brugge het aanbod continu bij. Op de website van de stad Brugge kan je nagaan hoeveel fietsparkeerplaatsen op dit moment bezet zijn.

Na enkele jaren wordt het mobiliteitsplan grondig geëvalueerd en daarbij wordt ook de situatie rond fietsparkeren doorgelicht aan de hand van objectieve gegevens en tellingen (gebruik van parkeerfaciliteiten, aantal wachtenden voor de huur van fietskluizen…). Op basis van die evaluatie wordt het mobiliteitsplan vernieuwd en bijkomende acties rond het parkeren van fietsen gepland.

Impact

Op 27 april 2011 waren de fietsbergingen al voor 83% bezet (54 van de 65 plaatsen verhuurd) en de kluizen een bezettingsgraad van 100% (58 van de 58 plaatsen verhuurd). Bovendien was er voor deze fietskluizen nog een wachtlijst voor in totaal 75 plaatsen. De faciliteiten beantwoorden dus wel degelijk aan een reële nood.

Het fietsparkeerbeleid van de stad Brugge was een van de redenen waarom de stad genomineerd werd voor de verkiezing van ‘Fietsstad 2012’. De stedenbouwkundige verordening van de stad Brugge stond model voor de voorbeeldverordening in de brochure van ‘Fiets Suite’, een project rond het creëren van veilige fietsenstallingen voor privé-gebruik op het openbaar domein en in de woning zelf.

Investering

2008 – 2011

• Financiële kost
  • Plaatsing eerste fietsbergingen voor inwoners: 106 000 EUR
  • Onderhoud: terugkerende kost
• Menselijke kost
  • Rondvraag, locaties bepalen, bestelling en plaatsing
  • Administratie rond het verhuren en onderhoud
  • Opvolgen van de vraag en aanbod uitbreiden
• Financiële partner
  • Vlaamse Overheid (Stedenfonds): 106 000 EUR