Het aantal fietsongevallen met kwetsbare weggebruikers zoals jongeren, ligt nog altijd veel te hoog. Belangrijke boosdoeners zijn het gebrek aan infrastructuur en de routes die gefietst worden. Fietsers kiezen vaak voor rustige wegen met weinig ander verkeer. Maar paradoxaal genoeg gebeuren daar net de meeste ongevallen, omdat daar geen fietspaden zijn.
Tot die conclusie komt Jef Vanparijs (VUB) in zijn doctoraatstudie. Om de fietsgewoontes en -ongevallen bij jongeren in kaart te brengen en de rol van fietsinfrastructuur hierin, liet hij 1345 Vlaamse schoolgaande tieners tussen tussen 15 en 18 jaar een zogenaamde ‘travel diary’ of dagboek bijhouden. Daarin noteerden de jongeren hoe ze van en naar school gingen. Die data leren dat bijna de helft (47%) van de Vlaamse jongeren die deel hebben genomen aan deze studie minstens 1 keer per week met de fiets naar school gaat. 27% neemt dagelijks de fiets. De afstand en verkeersdrukte blijken doorslaggevend. Tieners kiezen vaker voor de fiets wanneer ze korte afstanden moeten afleggen en langs rustige wegen met minder verkeersdrukte kunnen reizen. De aanwezigheid van fietsinfrastructuur zoals (afgescheiden) fietspaden blijkt daarentegen geen rol te spelen in het gebruik van de fiets.
Meer ongevallen bij rustige wegen
Nochtans blijken deze wegen net gevaarlijker: 67% van de fietsongevallen met tieners gebeuren namelijk op routes met minder druk verkeer. In 79% van de gevallen ligt een menselijke fout aan de basis van het ongeluk (bijvoorbeeld afleiding of overtreding van de regels). 21% van de ongevallen wordt daarentegen direct veroorzaakt door de infrastructuur.
Jef Vanparijs (VUB) licht toe: “De rustige wegen doen jongeren makkelijker op de fiets stappen, wellicht omdat ze denken dat die veiliger zijn. Maar eigenlijk is dat niet het geval, omdat er bij dergelijke wegen vaak geen apart fietspad is. Dat vertaalt zich dan in een grotere kans op een ongeval, vergeleken met een drukkere straat maar met een apart fietspad. Drukke straten verkeersveiliger maken door de toegelaten snelheid te verlagen tot bijvoorbeeld 30 km per uur en op alle types wegen voldoende fietsinfrastructuur voorzien is dus de boodschap om fietsen veiliger te maken en meer mensen aan het fietsen te krijgen.”
De resultaten blijken uit uit het doctoraatsonderzoek dat Jef Vanparijs recent uitvoerde aan de Vrije Universiteit Brussel. Het doctoraat werd begeleid door prof. dr. Bas de Geus, prof. dr. Romain Meeusen (VUB) en prof. dr. Luc Int Panis (UHasselt).
