Okra-leden leren veilig elektrisch fietsen


Het voorbije half jaar hadden verspreid over Vlaanderen 146 sessies Veilig elektrisch en economisch fietsen voor senioren plaats. Ook in het West-Vlaamse Dentergem organiseerde het plaatselijke Okra-trefpunt een workshop. Twaalf deelnemers aan de wekelijkse fietsuitstap tekenden present. De tips over hoe veilig elektrisch te fietsen vielen in de smaak, maar vooral de aandacht voor enkele nieuwigheden in de wegcode – denk aan de fietsstraat – was zeer welkom. 

Er wordt meer (elektrisch) gefietst en ook het aantal fietsongevallen neemt toe. ‘Opvallend is dat de slachtoffers van ongevallen met elektrische fietsen gemiddeld ouder zijn dan met gewone fietsen,’ zegt Wim Bogaert, stafmedewerker van Okra Sport+. ‘64 procent is ouder dan 50 jaar en 30 procent is 65+, bij de gewone fiets is dat respectievelijk 36 en 14 procent. Van het aantal verkeersdoden die zich met een elektrische fiets verplaatsten, is 80 procent ouder dan 55 jaar. Nog opvallend is dat bijna de helft van de fietsdoden ouder is dan 70 jaar.

In 2022 waren er 146 sessies in alle Vlaamse provincies.

Met het organiseren van workshops over veilig elektrisch en economisch fietsen willen we het bewustzijn verhogen bij onze leden en bij niet-leden, want ook zij zijn welkom, en het ongevallencijfer verminderen. Ook voor 2023 kunnen Okra-trefpunten of gemeentelijke sportdiensten workshops aanvragen.’ 

Senioren in de klas

Op een herfstige dinsdagmiddag krijgt het jeugdontmoetingscentrum van Dentergem niet de verzamelde jeugd over de vloer maar een enthousiaste groep senioren die wekelijks samen een fietstocht maken in de ruime omgeving. Lesgever Dirk, die samen met een dertigtal collega’s een tweedaagse opleiding volgde, moet af en toe flink wat moeite doen om de ‘klas’ bij de les te houden. Een uurtje stilzitten voor een theoretische uiteenzetting is niet alleen voor jongeren moeilijk, zo blijkt. Dirk loodst de twaalf deelnemers doorheen zes hoofdstukjes: de verschillende e-bikes; economisch fietsen en schakelen; het vermijden van ongevallen (correcte houding, juiste versnelling); fietsveiligheid (preventieve rijstijl, zichtbaarheid, fietshelm, geen alcohol onderweg); de wegcode (fietsen in groep, fietsstraat); een quiz met reële verkeerssituaties. Vooral de laatste twee onderdelen zorgen voor flink wat animo. Lang niet alle deelnemers weten wat een fietsstraat betekent voor de verschillende weggebruikers. Ook het verkeersbord rechts afslaan door rood licht doet heel wat wenkbrauwen fronsen.  

Groot verschil

Na de theorie is het tijd voor de praktijk. Normaal is er een gedeelte op een afgesloten terrein, gevolgd door een korte fietstocht op de openbare weg. Wind en regen houden echter lelijk huis, de praktijk wordt noodgedwongen beperkt tot een parcours langs en tussen kegels in de zaal van het jeugdontmoetingscentrum. Arsène is de eerste die er zich aan waagt. Eerst fietst hij het rondje zonder elektrische ondersteuning, daarna met maximale ondersteuning. ‘Het verschil in controle over de fiets is toch wel groot als je kort draait en allerlei manoeuvres doet. Dan ondervind je dat elektrisch fietsen niet hetzelfde is als niet-elektrisch, dat de veiligheid terecht een belangrijk aandachtspunt is.’ Gilbert is een van de wegkapiteins van de Okra-fietsgroep van Dentergem. Als het weer het toelaat fietsen ze elke week 25 à 30 kilometer met een twintigtal leden. ‘Op één na fietsen ze allemaal elektrisch.

En dat moet je toch wel leren, het is anders, ook op het gebied van veiligheid.

Ik zou de elektrische fits niet meer kunnen missen, ik ben al aan mijn derde exemplaar toe. Ik gebruik hem dagelijks en rij veel minder met de auto dan vroeger.’ Etienne is een van de Okraleden die het langst aan de gewone fiets vasthield, maar ook hij is helemaal overtuigd. ‘Ik ben 77 jaar, sinds een jaar fiets ik elektrisch. Nog één keer heb ik mijn gewone fiets van stal gehaald, elektrisch fietsen is zoveel comfortabeler.’  

Wegcode opfrissen

Op de vraag wat de groep vooral geleerd heeft, wordt de wegcode het vaakst aangehaald. ‘Ik rij al vele jaren elektrisch, ik denk dat ik de fiets goed onder controle heb,’ zegt Lutgarde. ‘Maar de uitleg bij nieuwe verkeersregels en het opfrissen van de oude, was zeer interessant. Sommige zaten toch wel ver. En je hoorde ook bij de discussie over de fietsstraat dat ik lang niet de enige was die vragen had.’ 

Twee snelheden

Terwijl iedereen de zaal uitdruppelt, wijst Okra-bestuurslid Willy op een opvallende evolutie die het elektrisch fietsen teweeg heeft gebracht. ‘Vroeger bestond onze groep uit bijna veertig leden, nu blijven er daarvan maar goed de helft over. Niet iedereen wil of kan een elektrische fiets aankopen en het verschil in snelheid tussen wie elektrisch en niet-elektrisch fietst, is toch wel groot. In een gemengde groep gaat het voor de enen te traag, voor de anderen te snel. Het gevolg is dat de leden met een gewone fiets hebben afgehaakt, op een enkele uitzondering na.’ Het is een probleem dat Wim Bogaert herkent. ‘Negen van de tien leden van onze fietsgroepen rijden elektrisch, maar er zijn inderdaad mensen afgehaakt. De groepen opsplitsen is geen optie want die mensen willen samen op uitstap. We worstelen met dat probleem, er is niet meteen een oplossing voorhanden.’ 

Meer info over de workshops vind je hier.

Dit vind je zeker ook interessant

Nieuws

Fietsen werd afgelopen jaren 40% veiliger

Document

Evolutie van fietsgebruik en fietsveiligheid in Vlaanderen: een vergelijking met Nederland en Denemarken

Nieuws

Studiedag 10 jaar Fietsberaad: presentaties