Handleiding: Tracking ter ondersteuning van fietsbeleid


​​Is tracking een meerwaarde voor het fietsbeleid van jouw stad of gemeente? Een Europees consortium van onder andere Mobiel 21 en POLIS schreef een handleiding ​over de verschillende manieren waarop je mobiliteitstracking kan inschakelen om het fiets- en wandelbeleid van Europese steden en gemeenten te versterken.

Tracking heeft in al zijn vormen en kleuren heel wat potentieel voor steden en gemeenten. Zo kan het onder andere de nodige data aanleveren voor een evidence-based fietsbeleid. Daarnaast kan het zorgen voor een professionalisering van gedragsveranderingscampagnes door de registratie van échte gefietste kilometers.

De handleiding helpt steden en gemeenten stap voor stap om een trackingcampagne op te zetten, van het kiezen van de juiste app tot het uitrollen van een succesvolle communicatiecampagne.

Inhoud van de handleiding

De handleiding bestaat uit verschillende delen, waaronder een praktijkgerichte campagnehandleiding (p. 20-28) en een set van concrete aanbevelingen voor steden en gemeenten (p. 55-56). Enkele voorbeelden van hands-on tips uit de handleiding zijn:

Kies op voorhand of je gedrag wil meten of veranderen (p. 21)

Sommige apps zijn meer geschikt om mobiliteitsgedrag te meten en om de noden van inwoners in kaart te brengen. Andere apps zijn meer geschikt om mobiliteitsgedrag te veranderen. Beslis daarom op voorhand welke doelstelling voor jouw stad of gemeente primeert. De communicatie en doelgroep zijn namelijk volledig anders bij een meetcampagne dan bij een gedragsveranderingscampagne. Zo heb je voor een meetcampagne een representatief staal van je inwoners nodig. Met een gedragsveranderingscampagne bereik je daartegenover best een gesegmenteerd staal van inwoners, namelijk die mensen die net dat duwtje in de rug nodig hebben om te beginnen fietsen.

Kies een app die aantrekkelijk is voor jouw doelpubliek (p. 26)

Als je doel is om met een trackingapp een modal shift te creëren, dan zijn multimodale apps (apps die meerdere vervoerswijzen tracken) meer geschikt dan unimodale apps (die maar één vervoerswijze tracken). Een app die enkel fietsers beloont, zal op weinig enthousiasme kunnen rekenen bij mensen die nooit fietsen. Apps die naast fietsen ook parkeren op een randparking belonen, zijn wel interessant voor niet-fietsers. Zorg ervoor dat de beloningen die je gebruikt interessant zijn voor mensen die nog niet fietsen. Houd er rekening mee dat regenjassen en fluorescerende items een ver-van-mijn-bed-show zijn voor niet-fietsers. Hoe meer niet-fietsers meedoen aan de campagne en jouw trackingapp downloaden, hoe groter het potentieel voor gedragsverandering.

Gedrag verandert niet vanzelf, kies een goede gedragsveranderingsstrategie (p. 24)

Als je verschillende gedragsveranderingsapps naast elkaar zet, zal je zien dat er grote verschillen zijn in de manier waarop de apps gedragsverandering proberen uit te lokken. Sommige apps combineren de meest efficiënte en robuuste gedragsveranderingsprincipes, terwijl andere apps inzetten op een gedragsveranderingsstrategie die minder effectief is. De handleiding geeft negen wetenschappelijk gevalideerde principes om gedrag te veranderen. Laat je app en campagne screenen door een psycholoog of andere gedragsveranderingsexpert om na te gaan hoe sterk hun gedragsveranderingspotentieel is.​

De handleiding brengt deze en andere tips rond het tracken van mobiliteitsgedrag samen in een handig stappenplan waarmee je een trackingcampagne in jouw stad of gemeente kan uitrollen.

Pilootprojecten tonen aan dat mobiliteitstracking rendeert

De handleiding is ontstaan uit verschillende pilootprojecten, uitgevoerd in steden en gemeenten verspreid over de Europese Unie. De projecten geven aan dat burgers bereid zijn om deel te nemen aan trackingprojecten als ze weten dat lokale overheden met hun data aan de slag gaat om mobiliteitsproblemen aan te pakken. ​

In een van de pilootprojecten werd het woon-schoolverkeer van kinderen in een Vlaamse lagere school getrackt. Op basis van de gegevens zag de stad dat het merendeel van de kinderen de schoolpoort aan de achterkant van de school gebruikte in plaats van de hoofdingang. Uit een enquête bij de ouders bleek bovendien dat de infrastructuur aan de achterkant van de school niet veilig was voor fietsende en stappende leerlingen. De stad besloot op basis van de trackingdata en de verkeersveiligheidsdata om te investeren in een veilig fiets- en voetpad op de route naar de meest frequent gebruikte schoolpoort. Dankzij mobiliteitstracking weet de stad dat deze investering zal renderen in meer verkeersveiligheid voor het merendeel van de leerlingen.​

Kostenplaatje

De kostprijs van een trackingproject is sterk afhankelijk van de specifieke app, maar ook van het type campagne en het gewenste bereik. Een licentie op een trackingapp kost al snel 20 000 EUR. Vaak is het kostenefficiënter om een trackingcampagne te lanceren in een deel van de stad of gemeente met een beperkte doelgroep (bv. in een specifieke school).

Initiatiefnemer

De handleiding werd geschreven in het kader van het TRACE project, een H2020 project (Grant Agreement 635266)

Organisatie: Mobiel 21

Contactgegevens: Evelien.Bossuyt@mobiel21.be​

Trace Toolkit cover
Trace Toolkit
Tracking project kinderen
Tracking project voor kinderen

Dit vind je zeker ook interessant

Rapport

FietsDNA 2022: Vlaanderen telt meer en tevreden fietsers

Document

FietsDNA 2020: Vlaming heeft sterke verwachtingen over het fietsbeleid

Nieuws

Vlaming formuleert verwachtingen fietsbeleid steeds sterker