De stad Den Haag wenst zich te profileren als fietsstad, zowel voor haar inwoners, bedrijven als bezoekers. Als doelstelling werd een toename in het fietsgebruik van 30 % tussen 2010 en 2020 naar voor geschoven. Om die doelstelling te behalen, lanceerde de stad een meerjarenplan in 2011 dat afliep in 2014. In 2015 werd de opvolger gelanceerd, die loopt tot 2018. De inspanningen van de stad werpen hun vruchten af: de jaarlijkse fietsindex, die gelanceerd werd in 2010, toont een jaarlijkse toename in fietsgebruik met 4 %.

Sinds halverwege de jaren ’80 investeert de stad Den Haag structureel in het fietsnetwerk om het fietsgebruik te laten toenemen. Investeren in infrastructuur is immers essentieel: mensen moeten zich namelijk op een veilige en comfortabele manier met de fiets kunnen verplaatsen. In 2010 lanceerde de stad samen met de fietsindex ook een doelstelling: een toename van het fietsgebruik met 30 % tussen 2010 en 2020. Om die doelstelling te behalen, maakte de stad een meerjarenprogramma op, dat telkens een drietal jaar loopt.

De meerjarenprogramma’s werpen duidelijk hun vruchten af: uit de resultaten van de jaarlijkse fietsindex blijkt dat het fietsgebruik in Den Haag jaarlijks met 4 % toeneemt. De doelstelling van 30 % op 10 jaar tijd zal naar alle waarschijnlijkheid dus gehaald worden.

Het meerjarenprogramma 2015-2018 focust op drie thema’s, namelijk:

1. Fietsparkeervoorzieningen;
2. uitbreiding van het bestaande fietsnetwerk;
3. promotie en communicatie.

Binnen elk van die thema’s heeft de stad een lijst aan maatregelen en projecten naar voren geschoven.

Een van de speerpunten van het meerjarenprogramma is het verder uitbreiden en versterken van de ‘sterfietsroutes’. Dat zijn belangrijke doorgaande routes die Den Haag verbinden met zijn omgeving. De stad realiseerde hiervoor telkens een ontwerp van A tot Z om makkelijker externe financiering te krijgen voor de realisatie ervan.

Initiatiefnemers

• Stad Den Haag

Contact

Frans Botma

• Gemeente Den Haag / Municipality of The Hague – Dienst Stedelijke Ontwikkeling
• frans.botma@denhaag.nl
• 070-3539166

Locatie

Den Haag

Betrokken partijen

Om het meerjarenprogramma uit te werken, organiseerde de stad eerst een aantal interne werksessies met verschillende afdelingen binnen de gemeente: onder meer de diensten economie, stedenbouw, planologie en stedelijk beheer werden nauw betrokken.

Daarnaast organiseerde de stad ook een externe werksessie, onder de naam van een ‘fietsavond’. Tal van stakeholders binnen de stad werden hierop uitgenodigd. De bedoeling van de avond was om binnen verschillende thema’s ideeën en oplossingen te verzamelen als input voor het meerjarenprogramma. De resultaten van de interne en externe werksessies werden meegenomen door de dienst stedelijke ontwikkeling die het meerjarenprogramma volledig in eigen beheer uitwerkte.

Evaluatie

In juni 2017 maakte Den Haag een voortgangsrapportage op. De conclusies hiervan waren overwegend positief: de meeste doelstellingen per thema waren namelijk gerealiseerd. Daarnaast stelt de stad een aantal zaken vast:

• Door het toenemend fietsgebruik neemt de vraag naar meer fietsparkeervoorzieningen toe. Het toenemend fietsgebruik heeft niet alleen gevolgen voor het parkeerbeleid van de stad, maar voor de openbare ruimte in zijn geheel: hoe kan je als stad alle verkeersstromen voldoende ruimte geven? De stad besloot daarom in de nota ‘Haagse Mobiliteit agenda’ de fiets als een van de vijf prioriteiten naar voren te schuiven.
• Initieel voorzag de stad Den Haag een budget van 13 miljoen euro vanuit de gemeente. De uitvoeringskosten bleken bij de uitwerking van diverse projecten echter groter dan verwacht, m.n. bij de sterfietsroutes. Dit leidt er toe dat niet alle schakels in de periode 2015 – 2018 kunnen gerealiseerd worden (zie bijlage ‘voortgangsrapportage’ voor gedetailleerde info).

Naast de vaststellingen die vermeld worden in het voortgangsrapport, ziet de stad nog een prioriteit voor de toekomst: hoe kan de stad gericht stimuleren bij groepen waar kansen liggen voor meer fietsgebruik, zoals bv. mensen van allochtone origine en werknemers? Hiervoor kijkt de stad onder meer naar de resultaten van pilootprojecten in andere steden (zoals bv. Fietsen op Zuid in Rotterdam). ​

Investering

2015 – 2018

• Budget voorzien door Stad Den Haag: € 21 miljoen EUR (het oorspronkelijke bedrag van 13 miljoen EUR was bleek niet voldoende te zijn)
• Extra fondsen van:
  • Resterende fondsen van het vorige programma;
  • fondsen vanuit het eigen budget van de stad Den Haag;
  • Metropool Regio Rotterdam Den Haag (MRDH);
  • provincie Zuid-Holland;
  • federale overheid (Ministerie van Infrastructuur en Milieu);
  • Nederlandse Spoorwegen (NS);
  • ProRail.