Fietsen brengt aanzienlijke gezondheidsvoordelen met zich mee door het opnemen van lichaamsbeweging in dagelijkse mobiliteitsroutine. Dat blijkt uit een rapport dat voorkwam uit een internationaal rondetafelgesprek over fietsveiligheid met 33 onderzoekers en experts uit 16 landen. Vanuit het oogpunt van de volksgezondheid wegen deze voordelen zwaarder door dan de maatschappelijke kosten van fatale en ernstige fietsverwondingen. De netto gezondheidsvoordelen van fietsen zijn het grootst voor ouderen, vooral door het hogere prevalentie van chronische ziekten bij ouderen.
Ondanks de positieve impact op de volksgezondheid, is fietsen in veel landen niet erg populair en wordt de angst voor ongevallen vaak als een belangrijk afschrikkingsmiddel genoemd. Er zijn grote verschillen in veiligheidsniveaus voor fietsers tussen landen en ook tussen steden. De veiligste gebieden zijn meestal die gebieden waar mensen het meest fietsen en waar fietsinfrastructuur het meest ontwikkeld is. Dit biedt echter op zichzelf geen duidelijke richtlijnen voor het verminderen van het risico op letsels of het toenemen van het aantal fietsers.
E-bikes worden steeds populairder in veel landen. Rijden op een fiets met hulpmotor beperkt tot een maximale snelheid van 25 km/u is niet gevaarlijker dan het rijden op een klassieke fiets, volgens onderzoek in Nederland en in Zwitserland. Uit andere studies is echter gebleken dat e-bike-gebruikers meer risico hebben op een ongeval. Meer onderzoek op dit gebied is daarom noodzakelijk.
Het delen van fietsen wordt ook op veel plaatsen steeds populairder. Gegevens uit Londen en Parijs suggereert dat gebruikers van openbare fietsdeelystemen minder snel ernstige en dodelijke verwondingen oplopen dan bestuurders van fietsen in particulier bezit.
Uit het gesprek kwamen ook een aantal aanbevelingen naar voren, we lijsten ze hier even op:
- Zorg voor veiligere routes voor meer duurzame mobiliteit
- Gebruik geschikte indicatoren om de veiligheidsprestaties van fietsen te meten
- Stel ambitieuze doelen voor het verminderen van fietsongevallen en ernstige verwondingen
- Verzamel gegevens over ernstig letsels bij ziekenhuizen
- Zorg ervoor dat e-bike verkopers veiligheidsadvies geven
- Maak een duidelijk onderscheid tussen trage en snelle e-bikes en regel hun ontwerp en gebruik
- Overweeg om de ergonomie van de e-bike en de configuratie van de trapondersteuning te regelen
- Gebruik fietsdeelsystemen om fietsen nog populairder te maken
- Verzamel gegevens over fietsgebruik en ongevalsrisico’s van gedeelde fietsen
- Stel onderhoudsnormen in voor veiligheidsapparatuur geleverd door uitbaters van fietsdeelsystemen
- Weeg potentiële voordelen en nadelen af wanneer er overwogen wordt om het gebruik van een helm verplicht te maken
- Bouw geschikte fietsinfrastructuur met continu beveiligde netwerken en besteed bijzondere aandacht aan kruispunten
- Gebruik licht-segregatie als een flexibele oplossing voor het verlengen van afgeschermde fietsstroken
Wil je het volledige rapport nalezen of de aanbevelingen uitgebreid bekijken? Dan kan dat hier.
