Het laatste weekend van oktober schakelen we traditiegetrouw over van zomer naar winteruur. Het is dan een uur vroeger donker. Recent woedt nu een discussie om het winter en zomeruur af te schaffen en één tijdschema over te houden. Maar wat is het effect hiervan op het fietsverkeer?
Omschakeling = meer ongevallen
De omschakeling naar het winteruur is een moment dat het aantal ongevallen bij voetgangers piekt. Dan stijgt het aantal letselongevallen bij die doelgroep met 28%, het aantal zwaargewonden en doden neemt zelfs toe met 63%. Het is geen onlogische redenering dat deze ongevallen gebeuren door een verminderde zichtbaarheid.
Bij fietsers speelt de uurverandering minder een rol. Toch is het aantal fietsongevallen tijdens de dag 30% minder tussen juni en oktober dan tijdens de wintermaanden. Er gebeuren ook zes keer meer ongevallen met fietsers bij zonsopgang en zonsondergang in oktober dan in juni.
Ook bij de omschakeling van het winter naar het zomeruur, gebeuren er de eerste week meer ongevallen. Een kortere nacht zorgt voor verminderde reflexen en een groter risico op een ongeval.
Donkere ochtendspits
Bij navraag blijkt dat de Fietsersbond vooral denkt aan de schoolgaande jeugd als grootste slachtoffer wanneer winter en zomeruur worden afgeschaft. “België schakelde destijds als over van GMT naar CET om zich aan te sluiten bij continentaal Europa. Daardoor is het hier al permanent zomertijd. Als we daar in de winter nog een uur bij doen, hebben we nog langer een donkere ochtendspits, tussen half 8 en half 9, wanneer duizenden schoolkinderen hun weg zoeken in een druk verkeer dat sowieso al tekort schiet op het vlak van veiligheid. Tussen 16 en 17 uur, na schooltijd, doet dat probleem zich veel minder voor.”
Ook Fietsberaad Vlaanderen wil dat er goed over wordt nagedacht: “Het is belangrijk dat ook gevolgen voor de verkeersveiligheid in kaart worden gebracht. Zijn die ongevallen enkel te wijten aan de omschakeling op zich of doen ze zich gedurende de volledige wintertijd voor? De effecten van een permanente winter- of zomertijd op verkeersveiligheid zouden we moeten kunnen inschatten. Ook om ze later te remediëren.”
Onderzoek van de Nederlandse Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) toonde in 2013 aan dat bij een permanente zomertijd meer mobiliteit in daglicht wordt afgelegd. Ook zij pleiten voor meer onderzoek.